Back to top

Curiosa: Doedelzakjazz

Elk muziekinstrument heeft zijn eigen jazzvirtuoos. Of het nu de trompet (Miles Davis, Dizzy Gillespie), saxofoon (John Coltrane, Ornette Coleman), gitaar (Pat Metheny) of piano (Thelonious Monk) betreft. De doedelzak lijkt niet echt een jazzinstrument, maar de zwarte Amerikaan Rufus Harley was toch echt een virtuoos op de Schotse doedelzak.

Rufus Harley hoorde voor het eerst een doedelzak toen hij in 1963 op televisie keek naar de uitvaart van John F Kennedy. De doedelzakspelers van The Black Watch, een regiment van het Britse leger, eerden de vermoorde Amerikaanse president. Na het horen van de doedelzak werd hij betoverd door het Schotse instrument.

Harley speelde al diverse blaasinstrumenten, zoals de sax, trompet, klarinet en hobo. Hij besloot op zoek te gaan naar een doedelzak, maar in zijn woonplaats Philadelphia vond hij er geen. In het veel grotere New York vond Harley er uiteindelijk eentje in een pandjeshuis. Hij betaalde er 100 dollar voor en nam het instrument mee terug naar Philadelphia. Al gauw was Harley bekwaam op het instrument. Amper twee jaar nadat hij zijn doedelzak voor het eerst aanraakte bracht hij al het album Bagpipe Blues uit. Op de hoes staat Harley ook in een Schotse kilt. De kilt werd hem cadeau gedaan door een Schotse familie, die onder de indruk was van zijn spel op de Hooglandse doedelzak.

Rufus Harley, Billy Abner, James Glenn & Oliver Collins – Bagpipe blues

Niet iedereen kon Harley’s spel waarderen. Zijn buurman belde regelmatig de politie. Als die aanbelde verstopte Harley snel het instrument. Bij het openen van de deur zei hij allervriendelijkst “Maar agent, ik zie er toch niet uit als een Schot?”.

Harley bracht tussen 1965 en 1970 vier albums met doedelzakjazz uit op het gerenommeerde Atlantic-label. Daarna bleef hij een ambassadeur van het instrument. Harley speelde samen met John Coltrane, Dexter Gordon, Sonny Rollins en Sonny Stitt.

Naast zijn muzikantenbestaan verdiende Harley ook zijn geld als jeugdwerker in Philadelphia en zette hij zich in voor strengere wetten ten aanzien van vuurwapens. Daarnaast was hij vader van 16 kinderen. Rufus Harley, de pionier van de doedelzakjazz, overleed op 1 augustus 2006.

(PdK)